امام صادق فرمدند: « این امت چه ناباوری دارد که خدا با حجت خود، آن رفتاری رانماید که با یوسف در پیش داشت بدانگونه که در بازارهایشان می گردد و بر بساط آنها گام می نهد در حالی که آنان او را نمی شناسند تا اینکه خدای بلند مرتبه او را اجازه بخشد که خود را بشناساند همانگونه که به یوسف اجازه داد؛ آنجا که فرمود: آیا می دانید با یوسف و برادرش چه کردید، در حالی که شما نادان بودید؟ گفتند: آیا تو به راستی یوسف هستی؟ گفت: یوسف منم و این برادرم است.» (1)
خدای تعالی قصه حضرت یوسف را « احسن القصص» نامید(2) و فرمود:
« هرآینه در داستان یوسف و برادرانش نشانه های هدایت برای سوال کنندگان بود.»(3)
آیات فراوان الهی در این قضیه شگفت دیده می شود؛ به ویژه شباهتهای عدیده میان امام عصر و حضرت یوسف.
برادران حضرت یوسف، نوادگان پیامبران، از اختیار خود که موهبت الهی بود سواستفاده و به قتل برادر خود که پیامبر بود اقدام کردند اما خداوند متعال نه تنها پیامبر خود را از بلایا نگه داشت بلکه او را به قدرتی رسانید که برادران را به او نیازمند کرد.
یک سخن در اینجاست؛ در جایی که برادران پیامبرکه خود پیامبرزاده بودند به قتل برادر خود دست یازند چه جای شگفتی است از امتی که امام خود را یاری نکندتا آنجا که حضرتش از دیدگاه افراد نالایق پنهان شود؟
باری حضرت یوسف با کرامت الهی خود برادران را بخشید، ایشان را پناه داد، مشکل آنها را برطرف و با رفتار کریمانه خود ایشان را شرمنده کرد.اوج این قصه در آنجاست که برادران یوسف برادر خود را نشناختند تا زمانی که حضرت یوسف به امر خدای عزوجل خود را به ایشان شناسانید .
امام صادق در این حدیث درباره حضرت مهدی ارواحنافداه سخن می گوید، که درمیان مردم زندگی می کند اما به حکمت الهی مردم او را نمی شناسند و امر بدینگونه است تا زمانیکه خدایش اذن ظهور دهد، آن بزرگوار خود را به مردم بشناساند و با بخشش کریمانه صفت « رحمه للعالمین » خود را نشان دهد.(4)
در این جا امام صادق به یک معنای غیبت اشاره فرموده که « دیدن و نشناختن » است؛ و مثال عینی آن را در یکی از حجت های پیشین الهی نشان داده است.
پی نوشت:
1-بحارالانوار،ج12/ص283///2-سوره یوسف/آیه 3///3-سوره یوسف/آ یه 3///4-اشاره به حدیث لوح؛ کمال الدین و تمام النعمه/ص 133